درباره مرتع
مراتع ایران یکی از مهم ترین وبا ارزش ترین منابع ملی کشور می باشد که بهره بردار ی صحیح توام با عملیات اصلاح و احیا آنها میتواند نقش اساسی در جهت حفظ آب وخاک و تامین نیاز مندی های کشور در زمینه ی فراورده های پروتینی داشته باشد.
پروتین ماده ای است که در سلامت وبقا انسان موثر است ودر بین پروتین ها نوع حیوانی آن دارای مزیتی خاص ومنحصر به فرد است که خود از منابع گیاهی تامین میگردد.درحال حاضر مهمترین عامل محدود کننده ی تولید در دامپروری تغذیه وتامین غذای کافی مناسب برای دام می باشد.با توجه به نیاز روز افزون کشور به فراورده های دامی و بی نیاز شدن از واردات آنها طبیعی است که بایستی تولیدات دامی با میزان مصزف داخلی کشور و یا افزایش آنها در سالهای آینده تناسب داشته باشد. بدین منظور علاوه بر احیای مراتع وافزایش سطح زیر کشت و بازدده نباتات علوفه ای لازم است از پس مانده های زراعی وضایعات کارخانجات محصولات غذایی به نحو مطلوب در تغذیه دام استفاده نمود.مسلما هزینه های تولید فراورده های دامی زمانی به حداقل می رسد که دام قسمتی از سال را از رستنی های مراتع طبیعی تغذیه نماید.هر چه سطح ککاشت گیاهان علوفه ای بیشتر شود و چراگاههای احداثی گسترش یابند هزینه تولید فراورده های دامی نیز افزایش خواهد یافت وتنهاراه کاهش دادن آنها استفاده از مراتع طبیعی خواهد بود.
اکنون هم هر اندازه کشاورزی نوین پیشرفت کند و وسایل وتکنیک های جدید عرضه گردد. باز برای پایین آوردن هزینه تولید بهره برداری از مراتع طبیعی لازم ومقرون به صرفه خواهد بود.زیرا کاشت گیاهان علوفه ای در همه جا به علت محدودیت آب وخاکامکان پذیر نمی باشد.به طور معمول وقتی صحبت از مرتع می شود فقط جنبه ی تولید علوفه آن به نظر می آید در حالی که جنبه ی حفاظت آب و خاک این منبع خدادادی اهمیتی به مراتب بیشتر از تولی علوفه دارد و متاسفانه به حساب گرفته نمی شود.
بروز سیلابهای سهمگین سال های اخیر و اعداد و ارقام نجومی مربوط به فرسایش خاک در این کشور بر کسی پوشیده نیست ولی این بلایا اغلب در مناطقی فراوان تر هستند که پوشش مرتعی آن ازبین رفته و یا تخریب شده است.برای روشن شدن مطلب چنان چه گردش آب در یک منطقه ی نیمه مرطوب با پوشش گیاهی بوته ای را در نظر بگیریم خواهیم دید نزولات اسمانی در این مناطق قبل از تماس مستقیم با سطح خاک با شاخ و برگ پوشش گیاهی برخورد نموده و قسمت اعظم انرژی جنبشی خود را که عامل اصلی تخریب ذرات خاک می باشد از دست می دهد در نتیجه نتنها بارندگی های ملایم و کم دوام بلکه بارندگی های شدید طولانی نیز آن اثر تخریبی مناطق بدون پوشش گیاهی را ندارند.در اینگونه مناطق قسمتی از نزولات توسط شاخ و برگ پوشش گیاهی که کم و بیش متراکم نگه داشته شده و قبل از رسیدن به سطح خاک حالت بخار به هوا بر می گردد .حدود ۲۰تا۲۵درصد نزولات بسته به تراکم پوشش گیاهی و خصوصیات فیزیکی خاک در سطح زمین جاری شده و به صورت روان آب از محیط خارج می گردد و بقیه هم در خاک نفوذ می کند.
حال چنان چه منطقه دارای پوشش گیاهی فقیر باشد تراکم پوشش گیاهی در این مناطق به خصوص در فصل زمستان بسیار کم است.کمبود هوموس موجب ناپایدارب خاک گردیده و در نتیجه باعث فشردگی و کاهش درجه ی نفوذ پذیری خاک می گردد.نزولات آسمانی با هر شدت و حالتی که باشد تمام و یا قسمت اعظم آن به سطح خاک می رسد.در بسیاری از مناطق پس از برخورد اولین قطرات باران به خاک نرم آن مناطق لایه ی نفوذ ناپذیری در سطح خاک به وجود می اید و در نتیجه قسمت اعظم نزولات در سطح خاک جاری شده و به صورت سیل از محیط خارج می گردد.
