سطح مراتع ایران به هکتار
نوع مرتع | سطح خارج از شمال | سطح شمال | جمع | درصد |
مراتع متراکم | ۶۳۴۵۹۲۳ | ۵۹۰۸۷۰ | ۶۹۳۶۷۹۳ | ۸/۱ |
مراتع نیمه متراکم | ۲۰۶۹۴۳۴۷ | ۱۸۹۳۱۲۹ | ۲۲۵۸۷۴۷۶ | ۲۶/۲ |
مراتع کم تراکم | ۵۶۰۵۹۵۶۰ | ۵۲۰۱۱۰ | ۵۶۵۷۹۶۷۰ | ۶۵/۷ |
جمع | ۸۳۰۹۹۸۳۱ | ۳۰۰۴۱۰۹ | ۸۶۱۰۳۹۴۰ | ۱۰۰ |
مراتع ایران
مراتع ایران از نظر زمان بهره برداری به دو گروه عمده زیر تقسیم می شوند:
۱.مراتع ییلاقی(مراتع بهاره وتابستان چر):
این مراتع بیشتر در ارتفاعات ومناطق سردسیر قرار داشته و فصل رویش گیاهان در این مناطق فصل گرم می باشد.این مراتع عمدتا در فصل بهار و تابستان مورد بهره برداری قرار می گیرند.سطح این مراتع حدودا ۲۳ میلیون هکتار میباشد که ۶/۲۱ میلیون تن علوفه خشک قابل بهره برداری دارند.
۲.مراتع قشلاقی(مراتع پاییز و زمستان چر):
این مرتع بیشتر در مناطق کم ارتفاع و گرمسیر قرار داشته و عمدتا در فصول سرد سال یعنی پاییز و زمستان مورد چرای دام قرار میگیرند.وسعت این مراتع حدود ۶۷ میلین هکتار برآورد می شود که علوفه خشک قابل حصول آنها ۴/۴۹ میلیون تن می باشد.
در حد فاصل مراتع ییلاقی و قشلاقی مراتع میان بند قرار دارند.این مراتع معمولا در دو نوبت از سال(هنگام عزیمت و مراجعت از ییلاق به قشلاق)مورد تعلیف قرار می گیرند.مساحت این مراتع بین مراتع قشلاقی وییلاق تقسیم شده است.
مراتع و برنامه توسعه چهارم
با توجه به نقش غیر قابل انکار مراتع در توسعه ی پایدار و تامین امنیت غذایی و همچنین حفظ آب و خاک در برنامه چهارم توسعه نیز برای حفاظت ارتقا و احیای مراتع کشور برنامه ریزی هایی صورت گرفته است که مهمترین اهداف کیفی آن به شرح زیر است:
-حفظ احیا اصلاح توسعه و بهره برداری پایدار از تولید علوفه و خدمات اکولوژیک و زیست محیطی مراتع کشور.
-بهبود شاخص های اساسی پایداری اکولوژیک به ویژه ظرفیت وضعیت و گرایسش مراتع کشور.
-ایجاد تعادل بین تعداد دام و ظرفیت مراتع و تعداد مرتعدار.
-ایجاد زمینه ی لازم جهت ورود دانش و سرمایه به عرصه های مرتعی.
-هماهنگ و هدفمند سازی اقدامات حمایتی هدایتی و قانونی دستگاههای درون و برون وزارتی در سه بخش مرتع دام و علوفه.
-ارتقای توان مهارتی فنی مدیریتی و مالی مرتعداران.
-تمرکز توان حمایتی هدایتی و قانونی جهت دست یابی به واحدهای بهره برداری اقتصادی در عرصه های مرتعی.
-استفاده چند منظوره معقول و پایدار از همه پتانسیل های منابع پایه.
- توسعه و تعمیق مبانی تقویت مشارکت همه جانبه مرتعداران در مدیریت مراتع کشور.